 Çekerek, Türkiye |
Yozgat Siyasi Haritası |
| Harita |
Türkiye'de yeri |
| Bilgiler |
| Şehir nüfusu |
xxx[] (2000) |
| İlçe nüfusu |
xxxx[] (2000) |
| Yüzölçümü |
xx km² |
| Rakım |
xxx metre |
| Koordinatlar |
|
| Posta kodu |
66 |
| Alan kodu |
0354 |
| İl plaka kodu |
66 |
| Yönetim |
| Ülke |
Türkiye |
| Coğrafi Bölge |
İç Anadolu Bölgesi |
| İl |
Yozgat |
| Kaymakam |
Ahmet Odabaş |
| Belediye başkanı |
Mustafa Demirbaş |
| Yerel yönetim site |
[ Belediye] |
| İlçe kaymakamlık site |
Kaymakamlık |
Yozgat ilinin kuzeydoğusunda, il merkezine 90 kilometre uzaklıkta olan bir ilçesidir.
Tarihçe:
Çekerek ilçesi eskiden Hacıköy adı altında merkezi bir köy iken, tokat ilinin Zile ilçesine bağlı idi. 1924-1925 tarihlerinde ilçe merkezi Kadışehri'ne nakledilince Hacıköy'de bu ilçeye bağlandı. İlçe merkezi bir yıl sonra Kadışehri'nden Hacıköyüne nakledildi. Ancak daha sonra Sorgun ilçe olunca Hacıköy'de bu ilçeye bağlı bir köy olarak kaldı. Hacıköy 1928 yılında Sorgun ilçesine bağlı bucak haline geldi ve durumunu 1944 yılına kadar muhafaza etti. 1944 yılının Ekim ayında Çekerek Irmağı'nın adı verilerek Hacıköy bucağı, ilçe merkezi haline geldi. Aynı tarihte ilçe belediyesi de kuruldu. Sorgun ilçesine bağlı Kadışehri ve Mamure -yeni adı ile "Aydıncık" bucakları da Çekerek ilçesine bağlandı.
Coğrafi durum
İlçe, il topraklarının kuzeydoğusundadır. Doğuda; Kadışehri ve Saraykent, güneyde; Sorgun, batıda; Aydıncık, kuzeyde; Tokat-Zile ve Çorum-Ortaköy ile çevrilidir. İdari olarak 5 belde ve 41 köy bağlı bulunmaktadır.
İlçenin arazi yapısı genellikle dağlıktır. Doğusunda Deveci ve Fakı Dağları, batısında Alan Dağı, güneyinde ise Gebzel Dağı yer almaktadır. Genellikle dik ve kayalık olan dağların, yapılarında kalken çok olduğu için erime ile çok sayıda mağara oluşmuştur. Doğusu ve güneyi düzlük olan ilçenin başlıca ovaları da buralarda bulunmaktadır. Batısında; Aydıncık - Kazankaya ve Bazlambaç arasında Kümbet Ovası, doğuda; Kadışehri ilçesi ve civarındaki köyleri de içerisine alan Kadışehri Ovası ilçe merkezine yakın Koyunculu, Sarıkaya ve Kahyalı arpaç gibi köylerin arazisini içerisine alan Koyunculu Ovası yer almaktadır.
İl’in en büyük akarsularından ve Yeşilırmak’ın en büyük kollarından birisi olan Çekerek Irmağı ve buna bağlı kollar ilçenin başlıca akarsularını oluşturmaktadır. Çamlıbel Dağları’ndan doğan Çekerek Irmağı, Deveci Dağları’nı aştıktan sonra ilçe topraklarına girer. Burada, Karadere, Göndelen, Akdağmadeni ve Görmügöz derelerini de alarak, Keleboğazı mevkiinde ilçe topraklarını terk eder. Sorgun’un; Emirler ve Gököz köylerinden kaynaklarını alan Sabıköz’ü de Çekerek arazisindeki küçük suları toplayarak, Kurtağıl yöresinde Çekerek Irmağına karışır. Kayalar köyünden doğan ve ilçenin içerisinden geçen, bağ ve bahçeleri sulayan Başöz’ü, Sabıközü’nün en önemli kollarındandır. İlçenin batıdaki en uzak beldesi olan Baydiğin arazisinin doğan Bakır Çay’da, Kazankaya arazisinde Çekerek Irmağı’na karışan önemli kollardandır.
İklim
Çekerek Yöresi’nde, İç Anadolu’nun tipik karasal iklimi ile Karadenizardı iklimi arasında bir geçiş iklimi görülür. Yazları, sıcak ve kura, kışları; soğuk ve yağışlı geçen bu iklimde kışın nem oranı oldukça fazladır. İlçe merkezinde karın yerde kalma süresi ve kar yağışı çevresine göre daha azdır.
Bitki örtüsü
Yörenin yaygın bitki örtüsü bozkırlardır. Fakat, yapılan araştırmalardan eski çağlarda Çekerek civarında yoğun ormanlarla kaplı olduğu anlaşılmıştır. İlçe, günümüzde İl’in ormanca zengin sayılan alanlarının birisidir. (% 32.53). Yukarıoba, Ortaoba, Karahacılı, Tipideresi, Fakıdağı,ilbeyli ve diğer dağlık alanlarda; çam, meşe ve ardıç ağaçlarından oluşan seyrek ormanlar bulunmaktadır.
Nüfus
İlçenin nüfusu 2000 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre 40.689 kişi olup, bu nüfusun 12.339'u ilçe merkezinde, 28.350'si de köylerde yaşamaktadır. İlçede Km² ye 28 kişi düşmektedir.
Ekonomisi
İlçede, halkın en önemli geçim kaynağını tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. Arazi dağlık ve eğim kuvveti olduğu için tarıma elverişli arazisi dardır. Mer’aların geniş yer kapladığı ilçede daha çok koyun ve keçi beslenmektedir. Başta Çekerek Irmağı olmak üzere ırmak kenarındaki düzlüklerde tarım yapılarak; arpa, buğday, nohut, mercimek, soğan ve şekerpancarı gibi ürünler yetiştirilmektedir.
Bağlı Beldeler
- Bayındırhüyük
- Özükavak
- Bazlambac
- Beyyurdu
Tarihte Çekerek Aynacıoğlu İsyanı
İstiklal Savaşı'nın başlarında ilçenin Özüveren köyünde mukim Aynacıoğulları etrafında topladıkları eşkiyalarla birlikte isyan çıkarmış, Zile ve Akdağmadeni ilçelerini basmışlardır. Bu isyanı bastırmak için merhum Binbaşı Ali Galip Bey'in komutasında gelen Kuvvvayı Milliye kuvvetleri, ilçenin Koyunculu köyü civarında Aynacıoğulları ile müsademeye tutuşmuşlar fakat bu köy imamı olan Osman Yılmaz namı diğer "Kör Hoca" nın Aynacıoğulları ile işbirliği yapması nedeniyle esir olmuşlardır. Aynacıoğulları'da Ali Galip Bey ve altı Subay arkadaşını, Fakıdağ civarında Devecidağı yakınlarına götürerek burada şehit etmişlerdir.
Tarihte bu olaya "Kör Hoca Olayı" da denilir. Daha sonraları Ali Galip Bey'in Milletvekili olan bir kardeşinin ve bucak halkının teşebbüsleri ile şehit subayların kemikleri o zaman bucak merkezi olan ve şimdiki ilçe merkezi bulunan Hacıköyü'ne 1935 yılında getirilerek bir şehitlik abidesi diktirilmiştir. Bu abide ilçenin ortasındadır.
Dış bağlantılar
 |
Çekerek belde ve köyleri |
 |
|
İl: Yozgat ● İlçe Merkezi: Çekerek
Beldeler: Bayındırhüyük • Bazlambaç • Beyyurdu • Özükavak
Köyler:
Alıçlı • Arpaç • Başalan • Başpınar • Cemaloğlu • Çakırköy • Çandır • Çayırözü • Çeltek • Demircialan • Doğanoğlu • Elemin • Fakıdağı • Fuadiye • Gökdere • Gönülyurdu • Hamzalı • İkizce • İlbeyli • İsaklı • Kahyalı • Kalederesi • Kamışcık • Kavakalan • Kayalar • Kırkdilim • Koyunculu • Körpınar • Kurtağılı • Kuruçay • Kuzgun • Mehmetli • Ortaoba • Özüveren • Sarıkaya • Sarıköy • Tipideresi • Yukarıkarahacılı • Yukarıkarakaya • Yukarıoba
|
